17 ก.ค. 2025
เช็คก่อนใช้ ถุงยางอนามัย
การใช้ถุงยางที่หมดอายุแล้วปลอดภัยไหม?
ถ้าถุงยางที่หมดอายุแล้วถูกเก็บไว้ในที่แห้งและเย็นอย่างเหมาะสม ก็อาจยังพอใช้งานได้อย่างปลอดภัยในระดับหนึ่ง อย่างไรก็ตาม หากมีทางเลือกระหว่างถุงยางที่หมดอายุกับถุงยางที่ยังไม่หมดอายุ ควรเลือกใช้ถุงยางที่ยังไม่หมดอายุเสมอ
ถ้าคุณใช้ถุงยางที่หมดอายุแล้วซึ่งอาจมีรอยฉีกขาดเล็ก ๆ หรือรูรั่ว จะไม่สามารถป้องกันการสัมผัสของของเหลวในร่างกายได้อย่างมีประสิทธิภาพ ซึ่งหมายความว่าคุณและคู่ของคุณมีความเสี่ยงสูงขึ้นในการติดโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ (STIs) หรือการตั้งครรภ์โดยไม่ตั้งใจ
อายุการเก็บของถุงยางอนามัยเฉลี่ยอยู่ที่ประมาณ 3 ถึง 5 ปี ขึ้นอยู่กับผู้ผลิตและวิธีการจัดเก็บ ถุงยางที่หมดอายุแล้วมักจะแห้งและเปราะมากขึ้น ซึ่งเพิ่มโอกาสที่ถุงยางจะฉีกขาดระหว่างมีเพศสัมพันธ์
ถุงยางอนามัยสำหรับผู้ชายที่ยังไม่หมดอายุ จะมีประสิทธิภาพประมาณ 98% หากใช้อย่างถูกต้องทุกครั้งที่มีเพศสัมพันธ์ อย่างไรก็ตาม ไม่มีใครที่สมบูรณ์แบบได้ตลอดเวลา ดังนั้นในความเป็นจริง ถุงยางที่ยังไม่หมดอายุมีประสิทธิภาพประมาณ 85% เท่านั้น
ตัวเลขเหล่านี้จะลดลงอย่างมากหากใช้ถุงยางที่หมดอายุแล้ว ซึ่งจะเพิ่มความเสี่ยงต่อการติดโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ (STIs) หรือการตั้งครรภ์ที่ไม่พึงประสงค์ให้กับคุณและคู่ของคุณ
การใช้ถุงยางอนามัยที่หมดอายุแล้วอาจก่อให้เกิดการระคายเคืองผิวหนังหรืออาการแพ้ โดยเฉพาะถ้าผลิตจากยางลาเท็กซ์ แม้ว่าถุงยางที่หมดอายุจะมีโอกาสฉีกขาดหรือหลุดมากขึ้น ซึ่งเพิ่มความเสี่ยงต่อการติดโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ (STIs) หรือการตั้งครรภ์ แต่การระคายเคืองก็อาจเกิดจากการเสื่อมสภาพของยางลาเท็กซ์ สารฆ่าอสุจิ หรือสารหล่อลื่นที่ใช้ในถุงยาง
รายละเอียดเพิ่มเติม:
- อาการแพ้ลาเท็กซ์ ถุงยางส่วนใหญ่ผลิตจากยางลาเท็กซ์ ซึ่งบางคนแพ้โปรตีนในยางชนิดนี้ อาการแพ้อาจประกอบด้วย อาการคัน ผิวหนังแดง บวม หรือเกิดผื่น
- ถุงยางหมดอายุและยางลาเท็กซ์ เมื่อถุงยางหมดอายุ ยางลาเท็กซ์อาจเสื่อมสภาพ ซึ่งอาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการระคายเคืองหรือเกิดอาการแพ้ หากโปรตีนในยางมีการเปิดเผยมากขึ้น
- สารฆ่าอสุจิ (Spermicide) ถุงยางบางชนิดมีสารฆ่าอสุจิ ซึ่งอาจก่อให้เกิดการระคายเคืองหรืออาการแพ้ในบางคน แม้สารจะเสื่อมสภาพลงเมื่อหมดอายุ แต่อาการระคายเคืองก็ยังอาจเกิดขึ้นได้
- ส่วนประกอบอื่น ๆ สารหล่อลื่นที่ใช้ในถุงยางอาจทำให้เกิดการระคายเคืองได้ในบางคน และคุณภาพของสารหล่อลื่นเหล่านี้อาจเสื่อมลงตามเวลา
- อาการแพ้ อาการแพ้อาจมีตั้งแต่การระคายเคืองเล็กน้อยไปจนถึงอาการที่รุนแรง เช่น ผื่นลมพิษ อาการบวม หรือหายใจลำบาก
- ประสิทธิภาพของถุงยางหมดอายุ ถุงยางที่หมดอายุจะไม่น่าไว้วางใจในการป้องกันการตั้งครรภ์และ STIs เนื่องจากมีแนวโน้มที่จะฉีกขาดหรือหลุด
🩺 หากคุณมีอาการระคายเคืองหรืออาการแพ้หลังใช้ถุงยาง ควรหยุดใช้งานและปรึกษาแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญด้านภูมิแพ้ทันที และหากคุณกังวลเรื่องอาการแพ้ยางลาเท็กซ์ ควรพิจารณาใช้ถุงยางที่ไม่ใช่ลาเท็กซ์
ทำไมถุงยางอนามัยถึงหมดอายุ? ถุงยางอนามัยมีวันหมดอายุเหมือนกับผลิตภัณฑ์ทางการแพทย์อื่น ๆ โดยมีปัจจัยหลายอย่างที่ส่งผลต่อระยะเวลาและเหตุผลที่ถุงยางหมดอายุ
🌡️ การเก็บรักษา การเสื่อมสภาพจากการเก็บไว้ในกระเป๋ากางเกง กระเป๋าถือ กระเป๋าสตางค์ หรือช่องเก็บของในรถเป็นเวลาหลายปี อาจทำให้ถุงยางอ่อนแอลง จึงควรเก็บถุงยางไว้ในที่ปลอดภัย — ไม่ใช่ในห้องน้ำ — และหลีกเลี่ยงความร้อน ความชื้น และวัตถุแหลมคม
🧵 วัสดุที่ใช้ผลิต วัสดุที่เลือกใช้อาจส่งผลต่ออายุการใช้งานของถุงยาง วัสดุธรรมชาติอย่างหนังลูกแกะ (lambskin) จะสลายเร็วกว่าวัสดุสังเคราะห์ เช่น ยางลาเท็กซ์ (latex) และโพลียูรีเทน (polyurethane)
⚗️ สารเติมแต่ง สารเคมีอย่างน้ำยาฆ่าเชื้ออสุจิ (spermicide) สามารถลดอายุการใช้งานของถุงยางลงหลายปี โดยอาจทำให้อายุการใช้งานของถุงยางลาเท็กซ์และโพลียูรีเทนลดลงไปถึง 2 ปี
💧 สารหล่อลื่นและกลิ่นรส ยังไม่แน่ชัดว่าสารหล่อลื่นหรือกลิ่นรสที่เติมลงไปจะส่งผลต่อวันหมดอายุหรือไม่ จึงควรใช้ด้วยความระมัดระวัง หากสังเกตว่ามีร่องรอยการเสื่อมสภาพ หรือกลิ่นผิดปกติ ควรทิ้งถุงยางนั้นแล้วใช้ใหม่
ชนิดของถุงยางอนามัยมีผลต่อการหมดอายุหรือไม่? แม้ว่าจะเก็บถุงยางไว้ในสภาพที่สมบูรณ์ที่สุด วัสดุที่ใช้ผลิตและสารเติมแต่งก็ยังส่งผลต่ออายุการใช้งานของถุงยางได้
🧪 ลาเท็กซ์และโพลียูรีเทน ถุงยางที่ทำจากยางธรรมชาติ (ลาเท็กซ์) และโพลียูรีเทนมีอายุการใช้งานนานที่สุด สูงสุดถึง 5 ปี และมีความทนทานต่อการเสื่อมสภาพได้มากกว่าชนิดอื่น ๆ
แต่หากถุงยางชนิดนี้บรรจุพร้อมกับสารฆ่าเชื้ออสุจิ (spermicide) อายุการใช้งานจะลดลงเหลือประมาณ 3 ปี เนื่องจากสารนี้จะทำให้วัสดุเสื่อมเร็วขึ้น แม้ว่าจะมีประโยชน์ในการป้องกันการตั้งครรภ์
🌱 โพลิไอโซพรีน ถุงยางที่ผลิตจากยางสังเคราะห์ชนิดนี้มีอายุการใช้งานรองจากลาเท็กซ์ หากเก็บอย่างเหมาะสมจะอยู่ได้ถึง 3 ปี แต่สารเติมแต่ง เช่น spermicide ก็อาจทำให้เสื่อมเร็วขึ้น
🐑 วัสดุธรรมชาติที่ไม่ใช่ลาเท็กซ์ ถุงยางที่ทำจากหนังลูกแกะ (lambskin) หรือหนังแกะ (sheepskin) มีอายุสั้นที่สุด โดยอยู่ได้เพียง 1 ปีนับจากวันที่ผลิต ยังไม่มีข้อมูลชัดเจนว่าสารเติมแต่งจะมีผลต่อวันหมดอายุหรือไม่ และถุงยางชนิดนี้ ไม่สามารถป้องกันโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ได้
การเก็บรักษามีผลต่อวันหมดอายุหรือไม่? การเก็บถุงยางไว้ในที่ร้อนหรือชื้นอาจทำให้ประสิทธิภาพลดลง
แม้หลายคนจะคิดว่าการพกถุงยางไว้ในกระเป๋าสตางค์หรือกระเป๋าถือเป็นเรื่องดี แต่ในแง่ของการเก็บรักษาแล้ว นั่นไม่ใช่ตัวเลือกที่เหมาะนัก ถุงยางที่ร้อนเกินไปอาจแห้งกรอบ ทำให้ใช้งานได้ยากและประสิทธิภาพลดลง
ทางที่ดีควรใช้ กล่องเก็บถุงยาง แทนการพกพาไว้ในกระเป๋าสตางค์นะคะ
จะรู้ได้อย่างไรว่าถุงยางหมดอายุแล้ว? วันที่หมดอายุของถุงยางอนามัยมักจะระบุไว้ทั้งบนกล่องและซองฟอยล์ที่ห่อแต่ละชิ้น โดยทั่วไปจะเขียนประมาณว่า 2022-10 ซึ่งหมายความว่าถุงยางนั้นสามารถป้องกันโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์และการตั้งครรภ์ได้จนถึงเดือนตุลาคม ปี 2022
ในบรรจุภัณฑ์ส่วนใหญ่ยังมีการระบุวันที่ผลิตด้วย แม้ว่าจะสามารถใช้วันผลิตคำนวณอายุการใช้งานได้ แต่ควรอ้างอิงจากวันหมดอายุเป็นหลักเสมอ
💡 คำแนะนำเล็กน้อย: เมื่อซื้อถุงยางครั้งแรก ควรตรวจสอบวันที่หมดอายุทันที และหากมีการเก็บถุงยางไว้นานเกิน 6 เดือน ก็ควรตรวจสอบอีกครั้งเพื่อความปลอดภัย
✅ สถานที่เก็บรักษาที่เหมาะสม ควรเก็บถุงยางอนามัยไว้ในที่แห้งและเย็นภายในบ้าน ห่างจากแสงแดดโดยตรง วัตถุมีคม และสารเคมี
🚫 หลีกเลี่ยงการพกพานาน ไม่ควรเก็บถุงยางไว้ในกระเป๋ากางเกง กระเป๋าสตางค์ หรือกระเป๋าถือนานเกินกว่าสองสามชั่วโมง เพราะการเสียดสีกับสิ่งของอื่น ๆ จะทำให้วัสดุสึกหรอและลดประสิทธิภาพ
🔥 ระวังความร้อนสูง ความร้อนสูง เช่น อุณหภูมิประมาณ 40°C (104°F) อาจทำให้วัสดุลาเท็กซ์อ่อนตัวหรือเหนียวผิดปกติ ควรหลีกเลี่ยงการเก็บไว้ในบริเวณที่มีอุณหภูมิเปลี่ยนแปลงบ่อย เช่น ข้างหน้าต่าง ใกล้เตาผิง หรือในรถยนต์
☀️ แสงยูวีทำลายวัสดุได้รวดเร็ว การสัมผัสกับแสงยูวีสามารถทำลายถุงยางภายในไม่กี่ชั่วโมง
🕵️♂️ ตรวจสอบก่อนใช้งาน
- ตรวจสอบวันหมดอายุเป็นประจำ และเปลี่ยนก่อนที่จะถึงวันนั้น
- ตรวจสอบซองก่อนใช้ โดยบีบซองดูว่าเป็นสูญญากาศหรือไม่ ถ้ามีฟองอากาศแปลก ๆ แสดงว่าอาจมีรูรั่ว ควรทิ้งทันที
แหล่งอ้างอิง
https://www.healthline.com/health/healthy-sex/do-condoms-expire